گردو از مهمترین درختان اقتصادی مناطق معتدله است و مورد توجه بسیاری از کشاورزان قرار دارد. باغات گردو مشکلات و موانع بسیاری از جمله بیماری بلایت گردو، بیماری آتشک گردو، بیماری شانکر گردو، بیماری آنتراکنوز گردو، آفت کرم خراط و کنههای گردو دارند. به این منظور مقاله زیر برای آموزش کشاورزان عزیز و معرفی بهترین سم برای درخت گردو و علت صمغ سیاه تنه گردو ، بهترین قارچ کش گردو و بهترین سم کنه گردو آماده شده است.
بیماری آنتراکنوز گردو
یکی از بیماریهای قارچی مهم (gnomonia leptostyla) که به دلیل افزایش رطوبت فراگیر میشود و باعث کاهش سرعت رشد درختان و ضعف عمومی در طی چند سال میشود. علائم این بیماری به صورت ایجاد لکههای قهوهای زیر برگها و زردی برگ و قهوهای شدن حاشیه برگها است. عامل بیماری در دما و رطوبت مناسب گسترش یافته و علاوه بر برگها به دمبرگها و میوه حمله کرده و باعث ریزش میوهها و ایجاد لکههای سیاه و چروکیده و میوههای پوک میشود.
راهکارهای کنترل و درمان بیماری آنتراکنوز گردو
استفاده از ارقام مقاوم، جمع آوری و سوزاندن اندامهای آلوده مانند برگها و میوهها از روی سطح زمین، انجام دو نوبت سمپاشی نوبت اول اواسط پاییز و نوبت دوم قبل از تورم جوانه ها با استفاده از سموم مسی مانند بردو و اکسی کلرور مس و سمپاشیهای بهاره در زمان فندقی شدن میوه و بعد از ریزش شاتونها و سمپاشی بعد از برداشت میوه توصیه میشود. علاوه بر این تغذیه با استفاده از کودهای مقاوم کننده مانند کودهای پتاسیمی، کلسیم بر و کود فسفر پتاس تاثیر زیادی در کنترل بیماریها دارد.
بیماری بلایت گردو یا پوسیدگی مغز گردو
عامل بیماری بلایت گردو نوع باکتری(xanthomonas arboricola) است که مهم ترین علل سیاه شدن مغز گردو و پوسیدگی مغز گردو نیز هست. جدیترین بیماریهای برگ و میوه است و در مناطق معتدله با بهار پرباران بسیار شایع است.
علائم بیماری بلایت گردو در روی برگها میوهها شاخهها و جوانهها به صورت لکههای کوچک در روی برگها که به تدریج توسعه یافته و سیاه میشوند، دیده میشود. علائم بیماری در زمانی که میوه به اندازه نخود است به صورت لکههای سیاه در گلگاه دیده شده که به تدریج توسعه یافته و فرو رفته و شکاف برمیدارد و کم کم تمام پوست و مغز میوه را سیاه و چروکیده میکند.
عامل بیماری نوع باکتری است که زمستان را در روی برگ و میوه ریخته شده روی خاک میگذراند و از طریق باران و حشرات به گیاهان دیگر انتقال پیدا میکند و باعث خسارات زیادی در باغات گردو میشود.
راهکار کنترل و درمان بیماری بلایت گردو
بهترین راه استفاده از کودهای مقاوم کننده به بیماریها مانند کود آمینو پتاس و فسفر پوتاس در مراحل رشدی درخت در بهار و انجام دو نوبت سمپاشی با استفاده از قارچ کش بردو و اکسی کلرور مس است. بهترین زمان استفاده از قارچ کش در گردو قبل از باز شدن جوانهها اواخر اسفند و مرحله بعد پاییز پس از ریزش برگها است.بهتر است پس از گلدهی و ریزش شاتون ها یک نوبت سمپاشی مجدد انجام شود.
- آفات درختان گردو
- آفت کرم خراط گردو
آفت کرم خراط گردو از مهمترین آفات درختان میوه است که در درختان گردو اهمیت ویژهای دارد. کرم خراط(zeozera pirina) از جمله آفات چوبخوار درختان میوه است که در مناطقی با کم آبی و خشکسالی بسیار شایع میشود. این آفت میزبانهای زیادی از جمله درختان مثمر و غیر مثمر دارد ولی بیشتر روی درختان گردو، سیب، گلابی و به دیده میشود. آفت کرم خراط از نظر زیست شناسی یک شب پره با بالهای سفید و لکههای سیاه روی آن است که مراحل زندگی مختلف شامل تخم، لارو، شفیره و حشره کامل دارد. لارو حشره تقریبا سفید با لکهها و نقاط سیاه رنگ است. فاز مخرب این آفت لاروهای چوبخوار هستند که در یک دوره زمانی طولانی از اواخر اردیبهشت تا شهریور ماه از تخم خارج شده و از شاخههای یک ساله وارد شاخه میشوند و شروع به تغذیه از بافت چوب و آوندهای درخت میکنند. به تدریج وارد شاخههای بزرگتر و تنه درختان میشوند در بسیاری از مناطق یک نسل این آفت ممکن است دو سال طول بکشد.
علائم خسارت آفت کرم خراط در گردو
به دنبال از بین رفتن بافتهای آوندی علائمی مانند خشکیدگی سرشاخهها، حالت سبز خشک و وجود فضولات در کنار جوانهها و سوراخهای روی تنه و شاخههای قطور و وجود خاک اره دیده میشود.
روشهای مبارزه و کنترل آفت کرم خراط
بهترین راه کنترل این آفت کاهش احتمال حمله آفت به درختان است که از طریق آبیاری منظم و کافی، تقویت درختان با استفاده از کودهای الی و کودهای نیتروژنی و پتاسیم انجام میشود.
انجام هرس شاخههای آلوده و سوزاندن آنها در باغات و فرو بردن مفتول در سوراخهای ورودی آفت برای از بین بردن لاروها، استفاده از طعمههای مسموم مانند خمیر زئوزران یا قرار دادن پنبه آغشته به سم دورسبان داخل سوراخها و تزریق سم داخل سوراخها از راهکارهای کنترل آفت کرم خراط است.
بهترین سم برای از بین بردن کرم خراط چیست؟
با توجه به اینکه بیشتر مراحل زندگی این آفت داخل تنه درختان سپری میشود انجام سمپاشی مجزا برای این آفت توصیه نمیشود. سمپاشی این آفت بهتر است همزمان با سمپاشی آفات دیگر مانند کرم سیب با سمومی مانند دورسبان یا فوزالون انجام شود. بهترین روش مبارزه با کرم خراط نصب تله دلتا حاوی فرمون جذب کننده حشرات نر به جهت ردیابی و کنترل حشره است تعداد تلههای کرم خراط در هر هکتار ۵ تا ۱۰ عدد است که باید در ارتفاع ۱.۵ متری نصب شود.
آفت کنه گالزا گردو
آفت کنه گالزا گردو و کنه نمدزا یا تاولزا بسیار شبیه به هم بوده و در بسیاری از موارد کشاورزان و کارشناسان این دو آفت را یکی میدانند. خسارت آفت کنه گالزا(eriophyes tristriatus) در برگ و میوه و خسارت کنه نمد زا یا تاولزا(eriophyes erineus) روی برگ درختان گردو است. اولین علائم در کنه گالزا برجستگی به صورت گال روی برگهای گردو است که با افزایش میانگین دما از اردیبهشت ماه به رنگ سبز شده و بیشتر در کناره رگبرگها و کمتر در سطح برگها دیده میشود. با گرم شدن هوا در خرداد ماه تا مرداد ماه گالها بیشتر و جمعیت کنه گالزا داخل گالها به شدت بالا میرود. این آفت بیشتر در قسمت میانی درختان گردو با عمر بیش از ۱۵ سال دیده میشوند و باعث ایجاد گال روی میوه هم میشود. وجود گالها روی برگ درختان باعث کاهش غذاسازی، زرد شدن، کوچک ماندن برگها و میوهها و جمع شدن برگها و ریزش میوهها میشود.
راهکارهای مبارزه و کنترل کنه گالزا در گردو
با توجه به وجود حشرات مفید در فصل بهار و تابستان بهترین زمان برای استفاده از کنه کشهای موثر پاییز و زمستان است، زمانی که جمعیت کنه گالزا از نیمه دوم مهرماه به بعد از گالها خارج شوند بهترین زمان استفاده از کنه کشهای گیاهی مانند بایومایت یا کنه کش های الی کم خطر مانند نیسورون یا کنه مایت یک الی دو نوبت به فواصل ۱۵ روز است.
علاوه بر سمپاشی جمع آوری و دفن برگهای آلوده خزان کرده در زمستان و استفاده از کنه کشهای الی برموپروپیلات و پروپارژیت به غلظت یک در هزار برای کنترل هر دو کنه گالزا و کنه نمدزا در زمستان در ترکیب با روغن باغبانی (ولک) در اواخر زمستان توصیه میشود.
نتیجه گیری
در این مقاله آفات مهم و مخرب گردو از جمله کنه گالی و کنه نمدی گردو، آفت کرم خراط گردو، بیماری بلایت گردو و آنتراکنوز گردو و بهترین روشهای کنترل و درمان انواع آفات و بیماریهای درخت گردو معرفی شدند.